شیشه یک ماده منحصر به فرد و بسیار متنوع است که می تواند برای نشان دادن خواص نوری، حرارتی، شیمیایی و مکانیکی خاص مهندسی شود. در نتیجه بهبودهای استثنایی آن مانند شفافیت، زیبایی، مقاومت، کارایی، قابلیت عبور نور بدون عبور اشعه ماورابنفش، به شدت در صنعت ساخت و ساز استفاده شده است. امروزه انواع شیشه های زیادی در بازار موجود است و هر کدام ویژگی های منحصر به فردی را ارائه می دهند، فرآیندهای مختلف تولید می توانند ظاهر، قدرت و عملکرد آن را برای مزایایی مانند ایمنی و امنیت، عایق صوتی، کنترل خورشیدی، عایق حرارتی، جذابیت زیبایی شناختی و موارد دیگر تغییر دهند.
شیشه تخت محصول اولیه از فرآیند ساخت شیشه است، ضخامت یکنواختی دارد و از طریق پردازش بیشتر، پایه ای را برای انواع پیشرفته تر شیشه ایجاد می کند. این نوع شیشه نور را با درجه بالایی انتقال می دهد، در صورت شکستن به قطعات بزرگ و بسیار تیز تبدیل می شود و معمولا برای پنجره های کوچک، درب های شیشه ای، صفحه نمایش های دیواری، شیشه گلخانه و ... استفاده می شود. شیشه تخت یا شناور در اندازه ها و ضخامت های مختلف موجود است و به عنوان اساسی ترین نوع شیشه موجود، ماده اولیه ای که هنگام پردازش برای ایجاد شیشه های چند لایه، سخت شده و روکش دار استفاده می شود، می باشد.
انواع شیشه
به طور کلی انواع شیشه بر اساس دسته بندی های مختلفی موجود هستند که در ادامه نام برده شده اند:
✓ انواع شیشه بر اساس فرآیند تولید: شیشه تخت، شیشه لمینت، شیشه روکش دار و شیشه آینه
✓ نوع شیشه بر اساس نوع عملیات حرارتی: شیشه آنیل، شیشه سکوریت، شیشه مقاوم در برابر حرارت
✓ انواع شیشه بر اساس خواص زیبایی شناختی: شیشه شفاف و فوق شفاف، شیشه با انعکاس بالا و ضد انعکاس، شیشه سندبلاست، شیشه خم، شیشه چاپی
✓ انواع شیشه بر اساس عملکرد و پوشش: شیشه عایق حرارتی، شیشه کنترل خورشیدی، شیشه کم گسیل، شیشه ایمنی و امنیتی، شیشه کنترل آکوستیک (عایق صدا)
رایج ترین انواع شیشه کدامند؟
1- شیشه آنیل Annealed Glass
شیشه آنیل شده، شیشه تخت یا مسطح پایه ایست که در برابر حرارت مقاوم نشده اما در طول فرآیند تولید، شیشه داغ به روشی کنترل شده خنک می شود تا تنش های داخلی را از بین ببرد و امکان برش دقیق و تمیز شیشه را فراهم کند. شیشه آنیل به عنوان محصول پایه برای تشکیل انواع شیشه های پیشرفته تر استفاده می شود، اغلب در تولید پنجره ها با شیشه دو جداره از این نوع شیشه استفاده می شود. شیشه های آینه ای یا رفلکس نوعی از شیشه آنیل شده هستند که توسط یک پوشش فلزی (معمولاً نقره، کروم یا آلومینیوم) در یک سمت شیشه تولید می شوند.
2- شیشه تقویت شده حرارتی Heat Strengthen Glass
شیشه مقاوم در برابر حرارت در واقع نوعی شیشه نیمه سکوریت است که فرآیند تولید آنها شامل گرم کردن شیشه های آنیل شده تا حدود 650 تا 700 درجه سانتیگراد و سپس خنک کردن سریع آن است، البته نه به سرعت شیشه های سکوریت. شیشه مقاوم در برابر حرارت تقریباً دو برابر شیشه های آنیل شده مقاومت دارد، وقتی این نوع شیشه می شکند، قطعات از نظر اندازه شبیه به شیشه آنیل شده هستند، اما با احتمال بیشتری در کنار هم می مانند. شیشه تقویت شده حرارتی در انواع شیشه های ایمنی دسته بندی نمی شود.
3- شیشه سکوریت Tempered Glass
قبل از اینکه شیشه بتواند به عنوان مصالح ساختمانی استفاده شود، باید برای دوام و ایمنی بیشتر، تحت عملیات حرارتی قرار گیرد، دو نوع مختلف شیشه های حرارت دیده وجود دارد، شیشه های مقاوم در برابر حرارت و شیشه سکوریت. در حالی که فرآیند تولید این دو نوع شیشه مشابه است، فرآیند خنک سازی در تولید شیشه سکوریت تسریع می شود تا سطح و یا تراکم لبه بالاتری در شیشه ایجاد شود؛ این فرآیند شیشه را چهار تا پنج برابر قوی تر و ایمن تر از شیشه های آنیل شده می کند. تنش های خنثی شده یا فشردگی سطح به شیشه سکوریت یا شیشه سخت شده، مقاومت مکانیکی آن را در برابر شکستگی افزایش می دهد و هنگامی که شکسته می شود، باعث تولید قطعات کوچک، منظم و معمولاً مربعی و غیرتیز می شود.
این مدل از انواع شیشه، در دسته بندی شیشه ایمنی قرار میگیرد و در طول فرآیند سخت شدن، رنگ، شفافیت، ترکیب، انتقال نور و سختی تغییر نمی کند اما شایان ذکر است که شیشه سکوریت پس از سفت شدن قابل برش نیست. شیشه سخت شده اغلب برای کاربردهایی که ایمنی زیادی مطلوب است استفاده می شود و دلیل آن الگوی شکست آن و مقاومت بالا می باشد، برای تولید کابین دوش، پارتیشن، درب ها، مبلمان و پارتیشن شیشه ای از این نوع شیشه استفاده می شود.
4- شیشه لمینت Laminated Glass
شیشه لمینت که یکی از انواع شیشه ایمنی است از دو یا چند لایه شیشه (معمولاً شیشه سکوریت یا آنیل) با یک یا چند لایه از مواد پلیمری که بین لایه های شیشه چسبانده شده اند، ساخته می شود. این نوع شیشه ایمنی بسته به روش تولید در دسته های زیر طبقه بندی می شوند:
• شیشه چند لایه PVB (پلی وینیل بوتیرال)
• شیشه لمینت SGP با مقاومت و استحکام پس از شکستگی بالاتر
• شیشه لمینت EVA برای ایجاد جلوه های تزئینی و حفظ حریم شخصی
شیشه لمینت مزایای زیادی دارد که مهمترین آن ایمنی و امنیت هستند، به جای شکستن در اثر ضربه، شیشه لمینت توسط لایه میانی در کنار هم نگه داشته می شود. میزان مقاومت این مدل از انواع شیشه، در برابر ضربه به ترکیب آن بستگی دارد، ضخامت های خاص می تواند مقاومت در برابر طوفان، گلوله یا انفجار را فراهم کند. مزایای دیگر شیشه لمینت شامل عایق صدا و مقاومت بالا در برابر اشعه UV می باشد و معمولا در ویترین فروشگاه ها، پنجره ها، درب های ورودی و نمای شیشه ای استفاده می شود.
5- شیشه عایق یا دوجداره Insulated Glass
شیشه عایق از دو یا چند لایه شیشه تشکیل شده که توسط یک آلومینیوم یا انواع دیگر جداکننده از هم جدا شده و با هوا یا در برخی موارد گازهای نجیب مانند آرگون پر می شودف فاصله بین دو پانل شیشه ای سرعت انتقال گرما از طریق شیشه و هدایت حرارتی را به شدت کاهش می دهد.
آنها گزینه خوبی در مناطقی هستند که می خواهید کنترل بیشتری بر میزان گرمای ورودی و خروجی از شیشه و کاهش مصرف انرژی داشته باشید، به همین دلیل برای لایه های خارجی ساختمان مانند درب ها و پنجره ها و سقف شیشه ای انتخاب مناسبی هستند.
6- شیشه روکش شده Coated Glass
پوشش های سطحی را می توان روی انواع شیشه اعمال کرد تا ظاهر آن را تغییر داده یا خواص آن را بهبود بخشد، مانند تعمیر و نگهداری کم، خواص بازتابی، افزودن جزئیات تزئینی، مقاومت در برابر خراش، مقاومت در برابر خوردگی و غیره. پوشش ها معمولاً با قرار گرفتن کنترل شده سطح شیشه در برابر بخارات اعمال می شوند که به شیشه متصل شده و یک پوشش دائمی را تشکیل می دهند. فرآیند روکش را می توان در حالی اعمال کرد که شیشه هنوز در خط شناور قرار دارد و هنوز گرم است که چیزی به نام شیشه با پوشش سخت تولید می کند. استفاده از یک پوشش روی شیشه می تواند به افزایش راندمان حرارتی خانه شما و کاهش قبض انرژی نیز کمک کند، معمولا برای پنجره های دوجداره و درب ها برای بهبود عایق خانه استفاده می شود.
7- شیشه رنگی Tinted Glass
امروزه انواع شیشه های تزئینی مختلفی وجود دارد که گزینه های طراحی متنوعی را برای راه حل های مسکونی یا تجاری ارائه می دهند. شیشه های رنگی در فرآیند تولید رنگی می شوند و شدت تابش نور، میزان مضر UV و گرمای خورشید را کاهش می دهند، به همین دلیل یک راه حل ایده آل برای حفظ حریم خصوصی است. اگرچه شیشه رنگی دید از بیرون را کاهش می دهد، اما همچنان به مقدار زیادی نور طبیعی خورشید اجازه عبور می دهد و در عین حال ناراحتی ناشی از تابش نور خورشید را کاهش می دهد. شیشه رنگی می تواند از انواع شیشه از جمله شیشه آنیل، سکوریت یا شیشه لمینت باشد که می توان رنگ ها و طرح های دلخواه را روی آن اجرا کرد و با تنوع ساخت در بخش های مختلف ساختمان از جمله درب ها و پنجره ها استفاده کرد.
8- شیشه مات یا سندبلاست SandBlasted Glass
شیشه سندبلاست که حکاکی روی شیشه نیز نامیده می شود، تعادل عالی بین زیبایی و افزایش حریم خصوصی را ارائه می دهد. شیشه مات که جایگزین عالی برای پرده ها می باشد، با استفاده از دستگاهی با سرعت بالا با استفاده از ماسه، پوسته و مواد دیگر طراحی و ساخته می شود. از این مدل از انواع شیشه با ظاهر مات می توان برای محافظت از حریم خصوصی در پنجره های حمام و کابین دوش شیشه ای استفاده کرد و همچنین می تواند به شکل الگوهای ظریف برای تولید شیشه های تزئینی برای بهبود طراحی داخلی استفاده شود.
9- شیشه آینه ای Mirrored Glass
شیشه آینه ای که به شیشه بازتابنده نیز معروف است جلوه آینه ای را ارائه می دهد، با استفاده از یک پوشش فلزی روی یک طرف شیشه ساخته می شود که معمولاً از نقره، کروم، طلا یا آلومینیوم ساخته می شوند. شیشه آینه ای نور را منعکس می کند که آن را برای فضاهای کوچک با هدف بزرگتر نشان دادن فضا عالی می کند، معمولا برای تولید عنوان میز و مبلمان، پله و هندریل شیشه ای به کار گرفته می شود.
10- شیشه کم گسیل Low E Glass
شیشه low E یک اصطلاح کوتاه شده برای شیشه کم انتشار یا کم گسیل است که دارای یک پوشش فلزی میکروسکوپی و شفاف است که عبور گرما یا سرما را از طریق شیشه به حداقل می رساند و باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می شود. این پوشش به داخل انواع شیشه اعمال می شود تا خراشیده نشود و برای بخش هایی از ساختمان که در برابر تابش قرار دارند و همچنین به عنوان گلخانه و شیشه بالکنی استفاده می شود.